دنتی پارس | تجهیزات دندان پزشکی | منبع لوازم و ابزار دندانپزشکی
ترمیم در دندانپزشکی همانطور که از اسمش پیداست، جهت ترمیم قسمت هایی از دندان که در اثر پوسیدگی یا ضربه از دست رفته اند انجام می شود. یکی از روش های ترمیم دندان، ترمیم غیر مستقیم دندان است. در این نوع ترمیم پس از آماده سازی دندان توسط دندانپزشک قالب گیری صورت می گیرد و برای ساخت روکش و موارد دیگر قالب مورد نظر به لابراتوار ارسال می شود.
به طور کلی 4 نوع ترمیم غیر مستقیم وجود دارد:
- Inlay
- onlay
- crowns
- veneer
این مقاله متدهای اینلی و ترمیم های غیر مستقیم را توضیح می دهد. بسیاری از یافته ها دلیل بر مزیت ترمیم غیر مستقیم می باشد به طوری که این تکنیک به پتانسیل بالاتر آن برای ایجاد فرم آناتومیک مناسب و همچنین تماس پروگزیمال و کانتور مربوط می شود. در مواردی که تماس ها، خطوط و زیبایی های بهتری مورد نیاز است، ترمیم های غیرمستقیم مزایای متعددی را نشان داده اند به ویژه هنگامی که از مواد سرامیکی استفاده می شود. ترمیم غیر مستقیم دندان نشان داده است که درصد موفقیت بهتری دارد و از این جهت بسیار محبوب است.
هنگامی که یک دندان از دست می رود و یا آسیب می بیند نیاز به احیا و ترمیم دارد و باید ترمیم به گونه ای باشد که در کنار زیبایی دندان ساختار و عملکرد دندان هم مورد لحاظ قرار بگیرد و در واقع دندان با لحاظ شدن این موارد احیا شود. ترمیم ها بر اساس روش ساخت به 2 دسته ترمیم مستقیم یا غیر مستقیم طبقه بندی می شوند.
ترمیم دندان مستقیم پرکردگی هایی هستند که مستقیما بر روی دندان انجام می شود. در حالی که ترمیم های غیر مستقیم خارج از دهان تهیه می شوند و سپس در یک روش جداگانه به دندان یا ساختار نگهدارنده دندان زده می شوند. ترمیم های اکستراکرانیال تاج را به طور کامل یا جزئی می پوشانند. حفظ فرم و مقاومت دندان در حال ترمیم به وسیله دیواره های خارجی باقی مانده و سطح کلی دندان ایجاد می شود که از جمله آن ها می توان به وینرهای جزئی و کامل و لمینت اشاره کرد.
ترمیم های اینتراکرونال ترمیم هایی هستند که به جنبه تاجی دندان محدود می شود که حفظ و مقاومت ترمیم را بر اساس حفظ شکل و فرم و تناسب آن نسبت به دیوار های مقابل را فراهم می کند. اینلی و انلی در دسته ترمیم های اینتراکرونال قرار می گیرند.
اینله و آنله معمولا زمانی انجام می شوند که دندان مولر یا پرمولر بیش از حد آسیب دیده باشد و نتواند از پرکردگی اولیه پشتیبانی کند و از طرف دیگر این آسیب دیدگی آنقدر شدید نیست که نیاز به تاج داشته باشد.
دندانپزشکان اغلب در سناریوهای بالینی مختلف سردرگم می شوند که از کدام روش های ترمیم دندانی استفاده کنند ترمیم مستقیم یا غیر مستقیم؟
برای مثال، در دندان های خلفی که حفره ایجاد شده در اثر پوسیدگی بیشتر از دندان های قدامی و نیش است ترمیم مستقیم معمولا جوابگو نمی باشد. ترمیم غیر مستقیم برای دندان هایی که دارای حفره های بزرگ بین پروگزیمال شامل یک یا هر دو لبه انسیزال و دیستال هستند که نیاز به جایگزینی دارند، ترجیح داده می شود.
در چند سال اخیر چندین ماده جدید به منظور باز گذاشتن دست دندانپزشک برای تکنیک های ترمیمی دندان توسعه یافته اند. انتخاب مواد معمولا به میزان ضایعه، شرایط بیمار و معیارهای زیبایی بستگی دارد.
در گذشته طلا به دلیل سازگاری زیستی و مقاومت بالا به عنوان ماده استاندارد در روش های مختلف ترمیمی دندانپزشکی استفاده می شد اما به دلیل هزینه ها و هم چنین بحث آلرژیک بودن جای خود را به مواد و تکنیک های جدید از جمله پی اف ام (PFM) که دارای سازگاری و استحکام بالا است داد.
اگر چه ظهور سیستم های تمام سرامیکی انقلابی در جهان ایجاد کرده است در ابتدا Empress ( سرامیک فشرده) در ترمیم غیر مستقیم دندان استفاده شد که دارای بافت و استحکام عالی بود اما بعدها زیرکونیا جایگزین بخش فلزی پی اف ام شد و هم اکنون فناوری کدکم CAM با کاهش هزینه ها و زمان نتایج امیدوار کننده ای به همراه داشته است.
در این مقاله در رابطه با تکنیک ها و شرایط احتمالی مختلف در ترمیم های غیر مستقیم دندان توضیح می دهیم و یاد می گیریم که چگونه از مواد و تکنیک های مختلف در جهت کاهش هزینه ها و صرفه جویی در زمان استفاده کنیم.
تاریخچه ترمیم غیر مستقیم
مواد غیر مستقیم معمولا در لابراتوار دندانپزشکی تهیه می شوند و سپس در داخل یا روی دندان قرار می گیرند و در نهایت برای تکمیل ترمیم باید چندین بار توسط دندانپزشک بررسی شود.
در تاریخچه جراحی دندانپزشکی، اولین ماده ای که برای ساخت قالب های دندانی استفاده می شد، موم زنبور عسل بود و به دنبال آن از گوتا پرکا استفاده شد. بعدها استفاده از گچ پاریس رواج پیدا کرد. اولین فردی که از گچ پاریس استفاده کرد جان گرین وود نام داشت. گچ پاریس یک ماده تاثیرگذار بود اما به دلیل شکنندگی و عدم انعطاف پذیر بودن آن، نمی توانستند که این ماده را تولید کنند.
چارلز استنت در سال 1857 مدل ترکیبی را برای اثبات معایب گوتا پرکا توسعه داد و مواد بسیار زیادی را که قابلیت شکل پذیری و استحکام بالا داشتند را معرفی کرد اما در سال 1925، آلفونس پولر، هیدروکلوئید برگشت پذیر را برای ساختن و تولید گچ به دندانپزشکان معرفی کرد و از این طریق انقلابی در دندانپزشکی ایجاد نمود.
در سال 1953 ژاپن در طول جنگ جهانی دوم هیدروکلوئیدهای برگشت ناپذیر (آلژینات ها) را برای حرفه دندانپزشکی اختراع کرد و از تامین کننده های اصلی این مواد به شمار می رفت. در سال 1953 قالب پلی سولفید، پلی اترها و سیلیکون های متراکم که برای کارهای قالبگیری مورد استفاده قرار می گرفتند به عرصه دندانپزشکی وارد شدند.
شواهد نشان می دهد که استفاده از گچ های ترمیم برای اولین بار در بین النهرین (3000 سال قبل از میلاد) رواج داشته است که در آن از مس برای ریخته گری استفاده شده است. تکنیک ریخته گری برای اولین بار در مصر معرفی شد؛ جایی که فرآیند قالب گیری با استفاده از موم و ریخته گری طلا انجام می شد.
استروکان ها (500 سال قبل از میلاد) بریج هایی ساخته شده از نوارهای طلایی لحیم شده تولید کردند. سپس این تکنیک توسط رومیان و اروپا آن زمان اقتباس شد. چینی ها هم در قرن 18 آلیاژهای برنز را توسعه دادند و از موم و قطعات آلیاژها در قالبگیری استفاده کردند.
در بقایای به دسته آمده از دندان ها در بومیان اکوادور و سرخپوستان کلمبیا ترمیم هایی استفاده شده از طلا یافت شده است. با این حال شواهدی وجود دارد که آزتک ها و مایابا جزو قدیمی ترین مردمانی هستند که از مواد قالبگیری استفاده کرده اند. در سال 1897 دکتر دی فیل بروک روشی از ریخته گری برای ترمیم قسمت خلفی دندان ها شرح داد. در سال 1907، ویلیام اچ تاگارت تکنیک ریخته گری توسط موم ( موم گمشده ) را معرفی کرد.
برای قالب های با جنس طلا، ون هورن تکنیک های جبرانی مختلفی را برای انقباض آلیاژ معرفی کرد در حالی که واینشتاین اسید بوریک کلریدها را به قالب های طلا اضافه کرد تا انقباض و افزایش انبساط حرارتی را به حداقل برساند و همچنین در سال 1937، پینکوس روکش های نازک ساخته شده از منافذ هوا را توسعه داد. او این روکش های نازک پرسلن را به طور موقت به وسیله پودر چسب دندان مصنوعی برای بازیگران هالیوودی استفاده کرد تا در عکس ها و فیلم هایشان ظاهر مناسبی داشته باشند. پینکوس به خوبی از تاثیر ظاهر و لبخند بازیگران هالیوودی در تصاویر و افکار عمومی آگاه بود. در سال 1955 ونیر های لثه ای برای پوشاندن ناهنجاری ها در بیمارانی که دچار تحلیل لثه شدند و عمل جینجیوکتومی در آن ها انجام شده بود به کار برده شد.
در سال 1990، دکتر مت کارتی، لومینیرز را به جامعه دندانپزشکی معرفی کرد و سپس بارنز یان ای روکش های پرسلن لمینت ونیر را ارائه داد. در سال 2005 مک میکرو (micro advanced cosmetic ) و در سال 2008 دکتر جویل در آزمایشگاه داوینچی در کالیفرنیا روکشی به نام Vinci را وارد دندانپزشکی کرد و به این ترتیب عصر نوینی در تولید روکش و پرسلن ونیرها شکل گرفت.
امروزه از سیستم CAD/CAM برای ساخت غیر مستقیم استفاده می شود. ترمیم هایی که استحکام و دقت بالایی دارند. اولین روکش سرامیکی در سال 1985 با استفاده از دستگاه CAD/CAM ساخته شد که دو بعدی بود اما Cerec 3 در سال 2000 معرفی شد.
