گرانولوم پیوژنیک چیست؟ تشخیص و درمان گرانولوما پیوژنیک دهانی

گرانولوم پیوژنیک

گرانولوم پیوژنیک یک تومور غیر نئوپلاستیک رشد کرده در بافت های دهان یا پوست می باشد. شایع ترین نوع هایپرپلازی در دهان است. از نقطه نظر بافت شناسی می توان این ضایعه را به دو گروه تقسیم بندی کرد: زمانی که عروق مویرگی و لوب های بافت گرانولوماتوز توسط نوار کلاژن باریکی احاطه شده است که همانژیوم لوبولار نامیده می شود که اتیولوژی این نوع ضایعات هنوز مشخص نیست. بر طبق مطالعات می توان به محرک هایی مانند آسیب دیدگی ها در اثر ضربه، عوامل هورمونی و داروهای خاص اشاره کرد. بروز بالای این ضایعه در طول بارداری با سطوح بالای استروژن و پروژسترون همراه است.

ضایعات هایپر پلازیک واکنشی در بیماری های دهان بسیار شایع هستند. مشخص شده است که ضایعات پیوژنیک گرانولوم 37% تمامی واکنش های بافت لثه را تشکیل می دهند. از دیدگاه بالینی، گرانولوم پیوژنیک احتمالا به صورت توده ای نرم و با رشد سریع با اندازه متغیر و رنگ مایل به قرمز ظاهر می شود و هم چنین ممکن است به صورت زخم بروز کند.

محل اصلی آن لثه است ولی می تواند در لب، زبان و سقف دهان نیز بروز کند. ضایعات بیشتر در فک بالا، در نواحی قدامی و ناحیه دهلیزی لثه رخ می دهد. برخی ضایعات نیز در نواحی بین پروگزیمال گسترش می یابند. درمان پیشنهادی برای این نوع از ضایعات برداشتن کامل با جراحی کورتاژ ساب پریوست است.

گرانولوم پیوژنیک دهان می تواند افراد در سنین مختلف را تحت تاثیر قرار دهد. گرانولوم پیوژنیک لثه به طور کلی در کودکان حدود 6 سال، نوجوانان، بزرگسالان و خانم های باردار شایع تر است. این بیماری در خانم های باردار با نام های گرانولومای حاملگی یا اپولیس گراویداروم معروف است.

علائم گرانولوم پیوژنیک

علائم گرانولوم پیوژنیک

بیماری گرانولوم‌ پیوژنیک معمولا به شکل پلی پپتید دیده می‌ شود اما می ‌توان آن را به زیر گروه‌ های دیگری از جمله پوستی، زیر جلدی، داخل وریدی و دهانی تقسیم کرد. تروما، بارداری، برخی از اختلالات مانند سندرم استورج وبر و داروهایی شامل رتینوئیدها، ضد رتروویروس ها و ضد نئوپلاستیک ها از عوامل افزایش ریسک ابتلا هستند. اگر چه این بیماری در افراد جوان شایع تر است اما هیچ ارتباطی با جنس و نژاد افراد ندارد.

اگر چه علت دقیق گرانولوم های پیوژنیک ناشناخته است اما بر اساس مطالب فوق عوامل دخیل در افزایش ریسک ابتلا به پیوژنیک گرانولوما عبارتند از:

  •  تغییرات هورمونی مانند بارداری یا استفاده از قرص های ضد بارداری: تغییرات هورمونی که بدن در دوران بارداری متحمل می شود می تواند باعث ایجاد گرانولوم های پیوژنیک شود. برخی داروها نیز می توانند منجر به این بیماری شوند داروهایی مانند ایندیناویر (Crixivan)، ایزوترتینوئین (آکوتان) و آسیترتین (سوریاتان).
  • عفونت با باکتری استافیلوکوکوس اورئوس
  • آسیب یا تحریک جزئی پوست یا غشاهای مخاطی
  • بیماری پوستی که با استفاده از انواع خاصی از داروها مرتبط است از جمله ضد نئوپلاستیک ها (داروهایی که برای مبارزه با سرطان استفاده می شوند)، رتینوئیدها، ضد رتروویروس ها و داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی

تشخیص پیوژنیک گرانولوما

پیوژنیک گرانولوما

پزشک احتمالا می تواند گرانولوم پیوژنیک را بر اساس ظاهر آن تشخیص دهد. همچنین پزشک ممکن است بیوپسی را برای تشخیص دقیق تر انجام دهد. این روش شامل گرفتن نمونه بافت است. بیوپسی همچنین به تشخیص بیماری های بدخیم (سرطانی) که می تواند باعث رشد مشابهی شود کمک می کند. این شرایط شامل کارسینوم سلول سنگفرشی، کارسینوم سلول بازال و ملانوم است. در اکثر مواقع پزشک با پرسیدن سوالاتی مانند زیر بیماری را تشخیص می دهد:

  • پرسش در مورد هر گونه آسیب یا تحریک ناحیه مورد نظر
  • بررسی پوست یا غشای مخاطی
  • سوالاتی در رابطه با بارداری
  • بررسی تمام داروهایی که مصرف می شود.

 همانطور که در مطالب پیشین بررسی کردیم، اکثر پزشکان و دندانپزشکان این بیماری را تنها بر اساس اطلاعات فوق تشخیص می دهند اما ممکن است نمونه ای از بافت (بیوپسی) نیز گرفته و آن را زیر میکروسکوپ بررسی کنند.

درمان گرانولوم پیوژنیک

نحوه درمان گرانولوم پیوژنیک به اندازه و محل آن بستگی دارد. برای گرانولوم های پیوژنیک کوچک ممکن است نیازی به درمان نباشد. آن ها معمولا خود به خود از بین می روند. برای گرانولوم های پیوژنیک بزرگ پزشک به احتمال زیاد آن را تراشیده و به آرامی آن را می سوزاند. کوتر زدن به توقف خونریزی کمک می کند و می تواند خطر رشد مجدد آن را کاهش دهد. به طور کلی راه های درمان ضایعات پیوژنیک گرانولوم به شرح زیر است:

  • برداشتن ضایعه به وسیله جراحی کورتاژ ساب پریوست
  • از بین بردن هر گونه محرک مشکوک مانند داروها یا مشکلات دندانی که باعث تحریک در دهان می شود.

نکته قابل ذکر این است که در خانم های باردار معمولا گرانولوم ها پس از زایمان خود به خود ناپدید می شوند. همچنین پزشک ممکن است داروهایی را برای درمان پیوژنیک گرانولوما و کوچک کردن آن تجویز کند.

روش ها و داروهای موضعی که برای کوچک کردن گرانولوم ‌های پیوژنیک بر روی پوست اعمال می‌ شوند عبارتند از:

  • مواد شیمیایی مانند نیترات نقره، فنل و اسید تری کلرواستیک
  • تزریق استروئید به ضایعه
  • سرما درمانی
  • کورتاژ برای خراش دادن آن و کوتر کردن برای مهر و موم کردن با حرارت
  • لیزر درمانی برای از بین بردن بافت غیر طبیعی
  • جراحی برای بریدن گرانولوم از ناحیه مورد نظر

پیشگیری از بیماری گرانولوم پیوژنیک

با وجود مطالعات انجام شده، هم چنان پزشکان و محققان به علت اصلی که باعث گرانولوم پیوژنیک می شود دست نیافته اند. با این حال با توجه به مواردی که به این عارضه مرتبط هستند و با انجام کارهایی مانند مصرف نکردن داروهایی که باعث این بیماری می شوند، جلوگیری از آسیب زدن به بافت نرم دهان، رعایت بهداشت دهان و دندان، استفاده از آب نمک و سرم های شست و شو برای ضد عفونی کردن دهان در صورت بروز زخم یا آسیب در دهان می توان از این بیماری جلوگیری کرد. نکته حائز اهمیت این است که حتی پس از درمان موفقیت ‌آمیز ممکن است گرانولوم پیوژنیک در همان ناحیه یا جای دیگری از بدن ایجاد شود. بر اساس برخی مطالعات میزان عود می تواند تا 40٪ باشد.

گرانولوم های پیوژنیک همواره خوش خیم هستند اما طبیعی است که نگران باشید به خصوص اگر ندول خونریزی داشته باشد. آن ها همچنین می توانند برای برخی افراد باعث نگرانی در مورد زیبایی شوند. هر گونه نگرانی که در این مورد دارید را با پزشک خود در میان بگذارید. آن ها می توانند مطمئن شوند که رشد گرانولوم خوش خیم است و در مورد گزینه های درمانی با شما صحبت کنند. برخی از گرانولوم های پیوژنیک ممکن است پس از مدتی کوچک شده و خود به خود برطرف شوند به خصوص اگر علت آن مربوط به بارداری یا داروی خاصی باشد. در این موارد هیچ اقدامی برای حذف لازم نیست. با این حال، بیشتر گرانولوم های پیوژنیک نیاز به درمان و برداشتن آن دارند.

دسته‌بندی مقالات تخصصی
اشتراک گذاری
نوشته های مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سبد خرید

سبد خرید شما خالی است.

ورود به سایت