جراحی لثه یا پریودنتیکس یکی از اصلی ترین حوزه ها در دندانپزشکی است که به بررسی، تشخیص و درمان بیماری های لثه و بافت های اطراف دندان می پردازد. کلیه درمان های ایمپلنت دندان، افزایش طول تاج دندان و درمان بیماری های لثه در حوزه جراحی و پریو قرار می گیرند. در واقع واژه پریودنتیک از دو واژه یونانی «peri» به معنای اطراف و «odont» به معنای دندان گرفته شده است به همین خاطر است که این واژه به معنای مراقبت از بافت های اطراف دندان یا همان لثه ترجمه می شود. تخصص پریو یا تخصص جراحی لثه نیز شاخه ای از دندانپزشکی است که به تشخیص و درمان بیماری های بافت نرم و سخت و افزایش طول تاج دندان در حفره دهان می پردازد. می توان گفت جراحی لثه نوعی جراحی زیبایی پلاستیک محسوب می شود که فرایندهای مربوط به ترمیم و بازسازی آسیب های وارد شده به لثه در این جراحی صورت می گیرد.
پریودنتیست کیست؟
پریودنتیست یا متخصص جراحی لثه دندانپزشکی است که در جهت پیشگیری، تشخیص و درمان بیماری پریودنتال تخصص گرفته است و مدت سه سال در دانشکده دندانپزشکی آموزش های ویژه و تخصصی را گذرانده است. پریودنتیست به ارائه خدمات در حوزه درمان بیماری های لثه، جراحی های مینور و میکروسکوپی دهانی، بازسازی و پیوند استخوان و کاشت دندان می پردازد.
متخصص جراحی و پریو چه اقداماتی را برای تشخیص انجام می دهد؟
پریودنتیست یا متخصص جراحی و پریو ابتدا درباره شرایط سلامت عمومی و داروهایی که بیمار مصرف میکند از او سوالاتی می پرسد. در این مرحله برای بررسی خونریزی لثه و بررسی تجمع پلاک و جرم یک معاینه دهانی انجام می دهد. در مرحله بعد عمق پاکت لثه یا فاصله بین لثه و دندان را اندازه می گیرد. هم چنین برای بررسی وضعیت استخوان فک، عکس با اشعه ایکس گرفته می شود. این آزمایشات و معاینات به پریودنتیست کمک می کند تا یک طرح درمان پریودنتال ایجاد کند.
انواع جراحی های لثه
به طور کلی درمان های لثه در 2 دسته درمان های غیر جراحی لثه و درمان های جراحی لثه قرار می گیرند. در درمان های غیر جراحی لثه اکثر پریودنتیست ها توافق دارند که بعد از جرمگیری، بیماران نیاز به دریافت درمان های بیشتر مانند جراحی ندارند. جراحی لثه هنگامی انجام می شود که پریودنتیست تشخیص دهد بافت های پریودنتال اطراف دندان ناسالم است و امکان ترمیم آن توسط درمان های غیر جراحی امکان پذیر نمی باشد. درمان های جراحی پریودنتال در 4 دسته جراحی لثه با لیزر، ایمپلنت، جراحی زیبایی لثه و جراحی افزایش طول تاج قرار می گیرند.
ابزار جراحی و پریو
در جراحی و پریو از ابزار و تجهیزات مختلفی استفاده می شود. در ادامه برخی از مهم ترین ابزارهای مورد استفاده در جراحی پریودنتال را معرفی می کنیم.
دسته و تیغ بیستوری
دسته بیستوری شامل یک دسته و یک تیغه قابل تعویض و یکبار مصرف است که در جراحی برای برش بافت اطراف دندان استفاده می شود. معمولا تیغه بیستوری ها از فولاد ضد زنگ ساخته می شوند اما انواع مختلفی از تیغه های یکبار مصرف هم وجود دارند. هر پروسه درمانی به یک تیغه و دسته بیستوری نیاز دارد که با توجه به تشخیص دندانپزشک انتخاب می شود.
سوزن گیر
سوزن گیر برای گرفتن سوزن جهت بخیه زدن زخم های بیمار کاربرد دارد. سوزن گیرها در سایزهای مختلف تولید می شوند. این ابزار بسیار شبیه قیچی طراحی شده است.
الواتور
الواتور پریوست که غالبا در جراحی دندان استفاده می شود برای بلند کردن فلپ های لثه و بافت های نرم کاربرد دارد.
رترکتور
رترکتور که نام دیگر آن منقبض کننده نیز شناخته می شود کمک می کند تا در زمان عمل جراحی، دندانپزشک دید بهتری نسبت به موقعیت دندان داشته باشد. این وسیله جراحی با داشتن تیغه های خمیده و قلاب مانند که دارای زاویه های مختلفی هستند، بافت های سطحی و عمقی را به اطراف می فشارد.
رانژور
رانژور دندانپزشکی برای برداشتن استخوان های تیز بعد از کشیدن دندان استفاده می شود. این ابزار دقیقا شبیه انبر عمل می کند و از جنس فلز است.
بن فایل
بن فایل دندانپزشکی یکی از پر کاربردترین تجهیزات به شمار می آید. از این وسیله برای افزایش طول دندان و مسطح کردن سطح دندان ترمیم شده استفاده می شود. جنس این ابزار از استیل ضد زنگ است که قابلیت ضد عفونی کردن را نیز فراهم می کند.
سرساکشن جراحی
سرساکشن جراحی وسیله ای است که بزاق یا خون های جمع شده را از داخل دهان بیمار خارج می کند. این ابزار معمولا به دو صورت فلزی و پلاستیکی به فروش می رسد.
گالی پات
از مهم ترین ابزارهای جراحی و پریو می توان به گالی پات دندانپزشکی اشاره کرد. از گالی پات دندانپزشکی برای نگهداری ابزار و داروهای پزشکی در پروسه درمان و عمل جراحی استفاده می شود. این ابزار به علت استیل بودن و قابلیت ضدعفونی کردن، می توانند برای چندین سال مورد استفاده قرار بگیرند.