دنتی پارس | تجهیزات دندان پزشکی | منبع لوازم و ابزار دندانپزشکی
بهداشت دهان و دندان بخش جدایی ناپذیر از سلامت کودکان است. پوسیدگی دندان یک بیماری شایع و مزمن با عواقب کوتاه مدت و بلند مدت بی شماری است. شیوع پوسیدگی دندان در کودکان 2 تا 19 ساله بیشتر از 40 درصد می باشد. اگر چه خدمات دندانپزشکی در همه گروه های سنی در ایالات متحده افزایش یافته است اما همچنان نابرابری ها وجود دارد و بخش قابل توجهی از کودکان در دسترسی به مراقبت های دندانی با مشکل مواجه هستند.
اکثر متخصصان اطفال با عوارض پوسیدگی دندان در کودکان مواجه می شوند. از آنجایی که کودکان بیشتر به متخصص اطفال مراجعه می کنند بنابراین مهم است که متخصصان اطفال در مورد روند پوسیدگی دندان، پیشگیری از آن و عوامل تعیین کننده سلامت دهان و دندان کودکان آگاه باشند.
بر طبق آمار، 23 درصد از کودکان 2 تا 5 ساله ایالات متحده، 52 درصد از کودکان 6 تا 8 ساله و 57 درصد از جوانان 12 تا 19 ساله پوسیدگی دارند. شیوع کل پوسیدگی دندان در افراد 2 تا 19 ساله در سال 1394 تا 1396 ( 2015 تا 2017) حدود 45.8 درصد بوده است.
تفاوت های قابل توجهی در دریافت درمان های پیشگیرانه دندان در دوران کودکی وجود دارد. کودکان بدون بیمه، کودکانی که در فقر زندگی می کنند، کودکان سیاه پوست غیر اسپانیایی و کودکان خانواده های غیر انگلیسی زبان از جمله مهاجران و پناهندگان احتمال دارند که مراقبت های پیشگیرانه کمتری را دریافت کنند.
اتیولوژی و پاتوژنز پوسیدگی دندان
دمینرالیزاسیون یا معدنی سازی مجدد مینای دندان فرایندی است که به منظور پیشگیری از پوسیدگی دندان انجام می شود. عوامل متعددی بر این فرایند تأثیر می گذارند. این عوامل شامل باکتری، قند، بزاق و فلوراید هستند. از آنجایی که این عوامل قابل تغییر است برای متخصصان کودکان و خانواده ها امکان پیشگیری، توقف یا حتی معکوس کردن روند بیماری وجود دارد.
دندان و بافت های اطراف آن شامل میکروب و باکتری های متفاوت و متمایزی (میکروبیوم) هستند. برای مثال، استرپتوکوک موتانس یکی از باکتری هایی است که منجر به پوسیدگی دندان می شود. هنگامی که عوامل محیطی امکان رشد این باکتری های بیماری زا را در پلاک دندان فراهم می کنند، پوسیدگی آغاز می شود.
یکی از عوامل محیطی کلیدی که امکان تکثیر این باکتری های بیماری زا را فراهم می کند، مصرف قند در رژیم غذایی است. از آنجایی که این باکتری ها توانایی تخمیر قندها، تولید اسید و کاهش پی اچ ( pH ) پلاک دندانی را دارند، رشد سایر باکتری های اسیدی را ممکن می سازند که به افزایش بیماری کمک می کنند. همانطور که باکتری های بیشتری اسید بیشتری تولید می کنند پی اچ سطح دندان نیز کاهش می یابد. این فرآیند باعث تخریب مینای دندان می شود.
بزاق عامل مهمی در بافر کردن پی اچ پایین و بازگرداندن این فشارهای دمینرالیزاسیون به تعادل با معدنی سازی مجدد است. یکی دیگر از عوامل مهمی که می تواند بر تعادل دمینرالیزاسیون و رمینرالیزاسیون تاثیر بگذارد فلوراید است. با این حال، برای متخصصان اطفال و سایر ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی کودکان مهم است که بدانند فلوراید چگونه بر تعادل پوسیدگی تاثیر می گذارد.
فلوراید 3 اثر کلیدی بر تعادل پوسیدگی دارد: (1) مهار دمینرالیزاسیون در سطح دندان، (2) افزایش معدنی شدن مجدد که منجر به مقاوم تر شدن سطح دندان در برابر اسید می شود و (3) مهار آنزیم های باکتریایی. اثر اولیه فلوراید موضعی است که از طریق خمیر دندان های فلوراید دار، دهان شویه ها و فلوراید دی آمین نقره صورت می گیرد. اگر چه هنوز قرار گرفتن در معرض فلوراید سیستمیک از طریق آب فلوراید دار و مکمل ها حائز اهمیت است.
استراتژی های پیشگیرانه
- ارزیابی خطر پوسیدگی
در حالت ایده آل، مراقبت های پیشگیرانه اولیه، پوسیدگی دندان را پیش از اولین علامت پیش بینی و از آن جلوگیری می کند. استراتژی های پیشگیرانه برای این بیماری نیازمند یک رویکرد جامع است که با ارزیابی خطر پوسیدگی شروع می شود.
ارزیابی خطر پوسیدگی هر کودک و تنظیم استراتژی های پیشگیرانه برای حفظ و بهبود بهداشت دهان و دندان کودک امری مهم و ضروری است. هیچ ابزار واحدی وجود ندارد که همه عوامل خطر را در نظر بگیرد و به طور دقیق استعداد فرد را در برابر پوسیدگی پیش بینی کند با این حال، متخصصان اطفال با تمرکز بر عوامل اصلی پوسیدگی دندانی مرتبط با رژیم غذایی، باکتری ها، بزاق و وضعیت دندان ها می توانند سلامت دهان و دندان را کنترل کنند.
مطابق با دستورالعمل های Bright Futures، متخصصان اطفال می توانند معاینه غربالگری دهان و دندان را برای هر کودک انجام دهند تا علائم پوسیدگی را بررسی نمایند. این فرایند فرصتی برای ارزیابی خطر و کاهش آن، اصلاح رفتارها و شناسایی اهداف برای بهبود بهداشت دهان و دندان کودکان است.
قندها یک فاکتور مهم در ایجاد پوسیدگی هستند البته شامل قندهایی نمی شود که به طور طبیعی در میوه ها و سبزیجات یا محصولات لبنی وجود دارند. خطر پوسیدگی در صورتی بیشتر است که قندها به مقدار زیاد مصرف شوند و به شکلی باشند که برای مدت طولانی در دهان باقی بمانند. استافیلوکوکوس موتانس یکی از عوامل پوسیدگی در دوران کودکی و پوسیدگی در آینده است بنابراین یک عامل مهم مرتبط با خطر پوسیدگی در کودکان خردسال، وجود پوسیدگی در والدین و مراقب های اولیه است. از آنجایی که این احتمال وجود دارد که باکتری ها به صورت عمودی منتقل شوند، پیشگیری، تشخیص و درمان بیماری های دهان و دندان در والدین بسیار مفید است به ویژه در دوران بارداری این مورد از اهمیت بالایی برخوردار است.
بزاق و ناهنجاری های دندان هم می توانند باعث پوسیدگی شوند. بیماری هایی مانند دیابت، سندرم شوگرن و فیبروز کیستیک و داروهایی مانند آنتی هیستامین ها، ضد تشنج ها و داروهای ضد افسردگی منجر به خشکی دهان (کاهش جریان بزاق) می شوند. خشکی دهان در نهایت باعث کاهش تولید بزاق برای بافر کردن اسید تولید شده توسط باکتری های بیماری زا می شود و در نتیجه توانایی آن ها برای آسیب رساندن به مینای دندان را افزایش می دهند.
تغییرات در ساختار آناتومی دندان ها نیز می تواند خطر پوسیدگی را افزایش دهد. برای مثال، نقص مینای دندان که اغلب در نوزادان نارس اتفاق می افتد. هم چنین شواهد نشان می دهد که ارتباط مستقیمی میان پوسیدگی دندان در کودکانی که در معرض دود سیگار قرار می گیرند وجود دارد.
راهکارهایی برای بهداشت دهان و دندان کودکان
متخصصان اطفال می توانند نکات و راهکارهایی را برای کمک به خانواده ها در پیشگیری از پوسیدگی دندان و آگاهی از عواملی که منجر به گسترش این بیماری می شوند ارائه دهند. از آنجایی که پوسیدگی دندان به عوامل مختلفی مرتبط است، راهکارهای جلوگیری از پوسیدگی دندان نیز جنبه های مختلفی را در بر می گیرند.
- تغذیه
از آنجایی که مصرف مواد قندی یک عامل مهم برای پوسیدگی دندان است، متخصصان اطفال می توانند نکات و راهکارهایی را در مورد عادات غذایی به خانواده ها ارائه دهند. خطر پوسیدگی ممکن است با تغذیه انحصاری با شیر مادر به مدت 6 ماه و ادامه تغذیه با شیر مادر برای 1 سال یا بیشتر کاهش یابد.
برای کاهش خطر پوسیدگی دندان متخصصان اطفال می توانند به خانواده ها در خصوص ایجاد یک برنامه روتین پیش از خواب که منجر به سلامت دهان و دندان کودک می شود آموزش دهند. برای مثال، متخصصان اطفال می توانند والدین را تشویق کنند تا از خواباندن کودکان با بطری آب میوه یا نوشیدنی های شیرین در شب اجتناب کنند. عدم رعایت این نکته باعث میشود که قند به مدت طولانی در تماس با دندان ها باقی بمانند. هم چنین متخصصان می توانند به والدین در مورد اهمیت محدود کردن دفعات مصرف مواد غذایی حاوی قند مشاوره دهند.
با محدود کردن مقدار و دفعات مصرف مواد غذایی حاوی قند و همچنین پرهیز از نوشیدنی های شیرین و آبمیوه خطر پوسیدگی کاهش می یابد. متخصصان اطفال می توانند کودکان را تشویق کنند که بین وعده های غذایی فقط آب ( ترجیحا آب لوله کشی حاوی فلوراید ) بنوشند و از مصرف آبمیوه پیش از 1 سالگی خودداری کنند.
- بهداشت دهان و دندان
رعایت بهداشت دهان و دندان در کنترل فعالیت باکتری های بیماری زا و رساندن فلوراید به سطح دندان بسیار موثر است. به یاد داشته باشید که باکتری های بیماری زا می توانند از والدین به فرزندان منتقل شوند. متخصصان اطفال می توانند والدین را تشویق کنند تا به بهداشت دهان و دندان خود اهمیت دهند و مواردی مانند مسواک زدن منظم، نخ دندان کشیدن و چکاپ منظم دندان ها را رعایت کنند. هم چنین باید به والدین در مورد مسواک زدن دندان های کودکان، به محض رویش دندان ها، دو بار در روز با خمیر دندان فلوراید دار آموزش داده شود.
- فلوراید
استفاده از فلوراید یک اقدام پیشگیرانه بسیار مهم برای خانواده ها است به ویژه آن هایی که مراقبت های مداوم دندانپزشکی ندارند. متخصصان اطفال می توانند در هر ویزیت میزان فلوراید دریافتی را ارزیابی کنند و از خانواده ها بخواهند که از دندان های کودک خود با استفاده منظم از فلوراید خوراکی و موضعی محافظت نمایند.
فلوریداسیون آب یک راه مقرون به صرفه برای جلوگیری از پوسیدگی دندان است. اکثر آب های معدنی حاوی مقدار کافی فلوراید نیستند و اغلب خانواده هایی که در معرض خطر پوسیدگی دندان هستند عمدتا از این نوع آب مصرف می کنند. مکمل های فلوراید را می توان برای کودکان ۶ ماهه یا بیشتر که آب مصرفی آن ها از فلوراید کافی برخوردار نیست تجویز شود.
خمیر دندان حاوی فلوراید یک راه مهم برای رساندن فلوراید به سطح دندان است. خمیر دندان حاوی فلوراید در کاهش پوسیدگی دندان ها در دندان های شیری و دائمی موثر است. دهانشویه های حاوی فلوراید هم می توانند در کاهش پوسیدگی در دندان های دائمی کودکان و نوجوانان موثر واقع شوند.
نکات مهم برای متخصصان کودکان
- بهداشت دهان و دندان کودکان و عوامل موثر در پوسیدگی دندان ها را بررسی کنید
- راهنمایی ها و راهکارهایی را برای پیشگیری از پوسیدگی دندان ها به والدین ارائه دهید.
- در مورد راه های کاهش مصرف مواد قندی در نوشیدنی و مواد غذایی به والدین مشاوره دهید.
- به والدین توصیه کنید که تا سن 10 سالگی بر مسواک زدن کودکان نظارت داشته باشند.
- از جدیدترین منابع دندانپزشکی اطلاع داشته باشید.
- با دندانپزشکان در ارتباط باشید.
نتیجه گیری
بهداشت دهان و دندان بخشی جدایی ناپذیر از سلامت عمومی کودکان است. متخصصان اطفال که با پوسیدگی دندان و دیگر عوامل تهدید کننده دندان های کودکان آشنا هستند، می توانند در راستای بهداشت دهان و دندان کودکان کمک شایانی کنند.
