مزیودنس به چه شرایطی گفته می شود و چه عوارضی دارد؟

تاریخ انتشار: 15 مهر 1403

دندان اضافه یا مزیودنس نوعی از ناهنجاری دندانی است که می تواند هم در فک بالا و هم در فک پایین رخ دهد. تئوری های زیادی در مورد علت ایجاد مزیودنس ها وجود دارند که از جمله آن ها می توان به آتاویسم و لامینای دندانی بیش فعال اشاره کرد که آخرین نظریه قابل قبول ترین نظریه می باشد. علاوه بر این مزیودنس یا دندان اضافی ممکن است با اختلالات ژنتیکی متعددی از جمله دیسپلازی کلیدوکرانیال، شکاف لب و کام و سندرم گاردنر مرتبط باشند. همچنین بر اساس مطالعات جدید عوامل محیطی نقش مهمی در ایجاد مزیودنس ها دارند.

در مقاله مزیودنس چیست؟ به طور کلی این بیماری و راه های تشخیص آن را بیان کردیم. در مقاله پیش رو به طور مفصل دلایل و عوارض مزیودنس را شرح می دهیم. با دنتی پارس همراه باشید.

شیوع مزیودنس

شیوع ناهنجاری های دندانی در جوامع مختلف برای دندانپزشکان و همچنین سایر متخصصان از اهمیت بالایی برخوردار است. چندین مطالعه اپیدمیولوژیک انجام شده است که تفاوت قابل توجهی بین یافته های آن ها وجود دارد. شیوع گزارش شده در جمعیت عمومی بین 0.15 تا 1.9 درصد است و گزارش شده است که در مردان شایع تر از زنان می باشد.

در مطالعه ای که بر روی کودکان 9 ساله ایتالیایی انجام شده است، شیوع این بیماری از 0.64 به 1.06 در سال های اخیر افزایش یافته است. در حالی که بروز مزیودنس در دندان های شیری بسیار نادر است در دندان های دائمی، 0.15 تا 3.8 درصد بروز مزیودنس تائید شده است و خطر بروز آن در جمعیت مردان در مقایسه با جمعیت زنان دو برابر است.

عوارض مزیودنس

مزیودنس mesiodens می تواند منجر به عوارض متعددی در ارتباط با دندان های مجاور شود. اثرات بر روی دندان های مجاور ممکن است از جا به جایی، چرخش و تداخل با رویش دندان طبیعی تا عوارض شدیدتر مانند تحلیل ریشه یا تشکیل غیرطبیعی ریشه باشد. این ناهنجاری همچنین ممکن است باعث سوراخ شدن کانال نازوپالاتین یا تشکیل کیست شود. وجود یک دندان اضافی شایع ترین علت عدم رویش دندان های ثنایای فک بالا به شمار می آید.

جا به جایی یا چرخش

بررسی ها نشان می دهند انواع مزیودنس باعث تاخیر در رویش دندان ها می شوند و نوع مخروطی مزیودنس باعث جا به جایی دندان های مجاور می شوند.

دیاستم غیر طبیعی

رویش دندان های اضافی معمولا باعث دیاستم غیر طبیعی ( فاصله میان دندان ها) می شود که این مورد در زیبایی دندان های قدامی تاثیر سویی می گذارد. باقی ماندن دندان های شیری هم از جمله عوارض مزیودنس به شمار می آید.

ناهنجاری های ریشه دندان

تحلیل ریشه دندان های مجاور به دلیل وجود دندان های اضافی یکی دیگر از عوارض این ناهنجاری می باشد.

تشکیل کیست

بر طبق تحقیقات انجام شده، رویش دندان های اضافی می تواند منجر به کیست شود.

رویش به داخل حفره بینی

یکی دیگر از عوارض گزارش شده مرتبط با مزیودنس ها، رویش دندان به داخل حفره بینی است. علاوه بر معاینه بالینی، رادیوگرافی می تواند در تشخیص این عارضه کمک کند. در معاینه بالینی ممکن است یک توده سفید رنگ در حفره بینی دیده شود که در رادیوگرافی به وضوح مشخص می شود.

تشخیص مزیودنس

تشخیص این ناهنجاری معمولا یا در رادیوگرافی یا هنگامی که بیمار با شکایت تاخیر در رویش دندان مراجعه می کند اتفاق می افتد. با این حال مزیودنس یا رشد دندان اضافه ممکن است بر روی ساختارهای مجاور قرار بگیرد که منجر به تشخیص نادرست می شود. بنابراین برای رسیدن به تشخیص دقیق، شناسایی موقعیت سه بعدی مزیودنس ها با استفاده از روش های مختلف رادیوگرافی ضروری است. یکی از این روش ها تکنیک (SLOB) است. استفاده از رادیوگرافی سه بعدی مانند توموگرافی کامپیوتری (CT) و توموگرافی کامپیوتری با پرتو مخروطی (CBCT) نیز می توانند کمک کننده باشند.

با این حال مشکل CT در هزینه و دوز بالای تابش آن است. فناوری CBCT به غلبه بر این معایب کمک کرده است و مزایای زیادی برای تصویربرداری فک و صورت از جمله زمان اسکن سریع، دقت تصویر و کاهش دوز تشعشع بیمار را فراهم کرده است.

آگاهی دندان پزشک از ناهنجاری ها و محل آن ها در دندان های شیری منجر به تشخیص زودهنگام می شود و در نتیجه می تواند از عوارض بعدی جلوگیری کند. در دندان های شیری، مزیودنس ها اغلب شکل طبیعی دارند و به طور طبیعی رویش می کنند و به همین دلیل ممکن است که به درستی تشخیص داده نشوند. در دندان های دائمی، تشخیص پس از رویش دندان های قدامی بسیار آسان تر است. با این حال در دندان دائمی، تشخیص موارد اضافی نیاز به معاینه بالینی و رادیوگرافی دارد. رادیوگرافی پانورامیک، اکلوزال فک بالا و پری آپیکال برای کمک به فرآیند تشخیص مزیودنس توصیه می شوند.

درمان مزیودنس

درمان این بیماری توسط دندانپزشک بر اساس سن بیمار و نوع مزیودنس صورت می گیرد. برخی از محققان توصیه می کنند که اگر مزیودنس ها مشکلی ایجاد نمی کنند باید در محل خود رها شوند. معمولا در شرایط زیر حذف فوری مزیودنس ها توصیه می شود: