دنتی پارس | تجهیزات دندان پزشکی | منبع لوازم و ابزار دندانپزشکی
کارسینوم سلول سنگفرشی حفره دهان (OCSCC) شایع ترین نوع سرطان دهان است که در رتبه شانزدهم در سراسر جهان قرار دارد. تومور کارسینوما به دلیل عملکرد متاستاز و میزان تکرار بالای آن در زمره تهاجمی ترین تومورهای بدخیم قرار می گیرد. شیوع OCSCC در کشور های غربی بین 1٪ و 4٪ متفاوت است. با توجه به شیوع جهانی، پرداختن به OCSCC به عنوان یک اولویت بهداشت جهانی مشهود است. داده های اپیدمیولوژی اخیر منتشر شده توسط موسسه ملی سرطان (NCI) نشان داد که میزان بقای کلی برای OCSCC در یک دوره 5 ساله 63٪ با دامنه بین 83٪ در مراحل اولیه و 38٪ در مراحل پیشرفته است.
انواع سرطان حفره دهان
از جمله اشکال مختلف سرطان دهان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
کارسینوم verrucous: گونه ای که معمولا در اثر مصرف طولانی مدت تنباکو رخ می دهد. به نظر می رسد که این یک شکل کمتر تهاجمی نسبت به SCC معمولی است.
کارسینوم سلول بازالوئید سنگفرشی: شکل نادری از تومور که دارای جمعیت سلول بازالوئید پلئومورفیک متوسط و سلول های سنگفرشی کمتری است. به نظر می رسد اپیتلیوم عموما دیسپلاستیک است و معمولا زبان را هدف قرار می دهد.
کارسینوم سلول دوکی: گونه ای که عمدتا دستگاه گوارش را هدف قرار می دهد که با یک دوره تهاجمی و رشد سریع مشخص می شود.
کارسینوم سنگفرشی آدنوئید: گونه ای که معمولا در پوست و به دلیل قرار گرفتن در معرض آفتاب رخ می دهد اما تا حدودی در داخل حفره دهانی هم یافت می شود. این تومورها معمولا بر اساس پنج جنبه مختلف طبقه بندی می شوند که شامل حاشیه های تهاجمی عمیق، نسبت سلول های کراتینه شده، پلی مورفیسم هسته ای، درجه تهاجم و شدت نفوذ التهابی هستند.
علت سرطان دهان
از مهم ترین عوامل خطر ابتلا به سرطان دهان می توان به مصرف دخانیات مانند تنباکو و الکل و برخی از ویروس ها اشاره کرد. در واقع می توان گفت سبک زندگی افراد اصلی ترین علت سرطان حفره دهان به شمار می آید.
دود تولید شده توسط سیگار حاوی عناصر مضر مختلفی مانند نیتروزامین ها، بنزوپیرن ها و آمین های معطر است که خطر سرطان را افزایش می دهد و در نتیجه ایمنی ناحیه دهان را تضعیف می کند. انواع دیگر مصرف تنباکو مانند جویدن تنباکو با افزایش خطر ابتلا به سرطان حفره دهان مرتبط است.
مصرف الکل ارتباط زیادی با ایجاد تومورهای حفره دهان و حضور ناخالصی های مختلف مانند نیتروزامین و مایکوتوکسین دارد که سرطان زا هستند. سوء مصرف الکل همچنین اثرات سایر مواد سرطان زا مانند تنباکو را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد. بنابراین احتمال ابتلا به سرطان دستگاه گوارش فوقانی به طور تصاعدی در افرادی که هم سیگار می کشند و هم مشروب می نوشند افزایش می یابد.
در این راستا سیتوکروم p450 (CYP2E1) که یکی از آنزیم های اصلی متابولیسم خارجی است که در فعال سازی N-nitrosamines نقش دارد، توسط اتانول القا می شود. فاز اولیه متابولیسم اتانول به واسطه الکل دهیدروژناز است که استالدهید تولید می کند و مولکول سیتوتوکسیک که تولید رادیکال های آزاد و هم هیدروکسیلاسیون پایه DNA را تقویت می کند. ژنوتیپ های الکل دهیدروژناز نوع 3 با اکسیداسیون سریع الکل در استالدئید مرتبط هستند و به طور گسترده بیماران را مستعد ابتلا به سرطان دهان می کنند.
ارتباط بین ویروس ها و سرطان دهان اثبات شده است. ویروس هایی که بیشترین نقش را در ایجاد سرطان دهان دارند ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، ویروس گروه هرپس، آدنوویروس و ویروس هپاتیت C هستند. در این میان HPV و تبخال بیشترین مطالعه را دارند و تا به امروز هر دو به عنوان شایع ترین ویروس های مرتبط با سرطان دهان انسان در نظر گرفته می شوند. HPV ها ویروس های DNA اپیتلیو تروپیک هستند که می توانند سلول های سنگفرشی هیپرپلاستیک، پاپیلوماتوز و وروکوس را در اپیتلیوم سنگ فرشی طبقه بندی شده پوست و آسیب های غشای مخاطی درگیر کنند.
نزدیک به 100 نوع مختلف از ژنوتیپ های HPV وجود دارند اما باید توجه ویژه ای به HPV-16 و HPV-18 کرد که هر دو به شدت با بدخیمی مرتبط هستند و اغلب به عنوان ژنوتیپ های سرطان زا بدخیم یا ژنوتیپ های پرخطر توصیف می شوند. زبان، حفره دهان و لب تحتانی مکان هایی هستند که بیشترین احتمال ابتلا به OCSCC در آن ها وجود دارند.
اطلاعات بیشتر: خشکی دهان یا زروستومیا چیست؟
درمان سرطان های حفره دهان
این سرطان معمولا در مراحل بعدی تشخیص داده می شود. اولین ارزیابی تومور بر اساس بازرسی و لمس دقیق ناحیه درناژ گره است. این رویکرد به پزشکان یک مرحله بندی بالینی (cTNM) ارائه می دهد که ابزاری بسیار دقیق، ساده و پذیرفته شده جهانی برای فرآیند مرحله بندی برای طبقه بندی بیماران، انتخاب بهترین درمان سرطان دهان و ارزیابی جایگزین های درمانی است.
امروزه درمان انتخابی جراحی است که به دنبال یا پیش از شیمی درمانی یا رادیوتراپی انجام می شود. با این وجود در سال های اخیر رویکردهای درمانی جدیدی که نیازمند تکار تراپی یا استفاده از یک درمان دارویی ترکیبی هستند برای ارتقای استانداردهای زندگی بیماران مورد بررسی قرار گرفته اند. انجام یک مرحله بندی دقیق بر اساس معاینه بالینی با استفاده از رادیوگرافی از اهمیت بالایی برخوردار است.
تکنیک های تصویربرداری مدرن مانند TC و RMN، تکنیک های توصیه شده برای ارزیابی بیماری هستند. پس از تخلیه تومور اولیه به اصطلاح “restitutio ad integrum”، مرحله بعدی انجام عمل جراحی ترمیمی است که با پیوند پوست شروع می شود.
وضعیت غدد لنفاوی برای تشخیص اولیه در OCSCC از اهمیت بالایی برخوردار است. بنابراین تا به امروز، درمان مورد استفاده و پذیرفته شده برای متاستاز غدد لنفاوی گردن در واقع کالبد شکافی گردن است. پس از جراحی یا رادیوتراپی و شیمی درمانی، بیماران ممکن است تحت تأثیر عوارض جانبی مختلفی مانند اختلالات عملکردی، ناهنجاری ها و مقاومت دارویی قرار بگیرند به ویژه داروهایی که ممکن است باعث عود بیماری شوند.
