دنتی پارس | تجهیزات دندان پزشکی | منبع لوازم و ابزار دندانپزشکی
امروزه شاهد تبلیغات گسترده ای در خصوص استفاده از ویپ یا سیگار الکترونیک هستیم. بسیاری از افراد به ویژه نوجوانان ویپینگ یا سیگارهای الکترونیک را یک جایگزین بی خطر برای سیگارهای سنتی می شناسند و از همین رو به سمت آن ها سوق پیدا کرده اند اما آیا ویپ برای دندان ضرر دارد؟ یا به عبارت دیگر تاثیر ویپ بر دندان چگونه است؟ در مقاله پیش رو با توجه به تحقیقات صورت گرفته در خصوص خطرات پنهان ویپ، تاثیر سیگار و ویپ بر سلامت دهان و دندان را مورد بررسی قرار می دهیم و راهکارهای کاهش عوارض ویپ برای دندان و دهان را بیان می کنیم.
همه چیز درباره ویپ
پیش از اینکه به تاثیر ویپینگ بر دندان و لثه بپردازیم بهتر است با توجه به آمار میزان مصرف دخانیات به ویژه سیگارهای الکترونیک را مورد بررسی قرار دهیم. علیرغم افزایش آگاهی از خطرات و تاثیر ویپ یا همان سیگار های الکترونیکی بر دندان و لثه، باز هم سیگار کشیدن و ویپینگ جزو عادات رایج در به شمار می آید.
بر طبق تحقیقات و آمار موجود، حدود 80000 مرگ در سال به دلیل مصرف سیگار و ویپ بوده است و از هر چهار مرگ و میر بر اثر سرطان در انگلستان، یک نفر به دلیل مصرف این دو مورد به چنین سرانجامی دچار می شود. از همه نگران کننده تر اینکه داده های اخیر نشان می دهد که کشیدن هر نخ سیگار باعث می شود 20 دقیقه از طول عمر شما کاسته شود.
در این بین ویپینگ که یک گزینه جدیدتر به شمار می آید به سرعت به جایگزینی محبوب برای سیگار تبدیل شده است. مصرف ویپ نگرانی های فزاینده ای را در مورد اعتیاد به نیکوتین و تأثیر طولانی مدت آن بر سلامتی به دنبال داشته است. ویپ یا سیگارهای الکترونیک به گونه ای عمل می کنند که فرد پس از مدتی به سمت مصرف سیگار سوق داده می شود.
در سال 2024، گزارشات سازمان بهداشت جهانی (WHO) نشان داد که مصرف دخانیات در سراسر جهان در حال کاهش است. بر اساس این گزارش از هر پنج بزرگسال یک نفر تنباکو مصرف می کند که نسبت به سال 2000 که در آن یک نفر از هر سه نفر مصرف کننده بوده است کاهش قابل توجهی داشته است. با این حال اگر چه در سال های اخیر پیشرفت های قابل ملاحظه ای در زمینه کنترل دخانیات وجود داشته است اما باز هم چندان رضایت بخش نبوده است.
آیا ویپ برای کودکان ضرر دارد؟
سازمان بهداشت جهانی افزایش هشدار دهنده استفاده از سیگارهای الکترونیکی را در بین کودکان و جوانان تشخیص داده است. در بسیاری از کشورها نرخ مصرف در میان کودکان حتی از بزرگسالان هم بیشتر بوده است.
سازمان جهانی بهداشت بارها هشدار داده است که ویپ به طور تهاجمی برای هدف قرار دادن جوانان به بازار عرضه می شود. سیگارهای الکترونیکی کودکان و نوجوانان را از طریق رسانه های اجتماعی مورد هدف قرار می دهند. برخی از این محصولات از شخصیت های کارتونی استفاده می کنند و طرح های شیکی دارند که برای نسل جوان واقعا قابل توجه است.
استفاده روز افزون از سیگارهای الکترونیکی در بین کودکان و نوجوانان نگرانی های زیادی را به وجود آورده است به طوری که در بسیاری از کشورها میزان استفاده از سیگارهای الکترونیکی در میان کودکان بیشتر از بزرگسالان است. حتی قرار گیری کوتاه مدت در معرض سیگارهای الکترونیکی در رسانه های اجتماعی هم فرد را به سمت مصرف این محصولات ترغیب کرده و باعث می شود فرد نگرش مثبتی نسبت به مصرف سیگارهای الکترونیکی داشته باشد.
تاثیر ویپ (سیگار الکترونیکی) بر دندان
مصرف تنباکو به طور جدی بر روی سلامت عمومی به خصوص ناحیه دهان تأثیر می گذارد. مهم ترین اثرات مصرف دخانیات بر سلامت دهان شامل سرطان دهان، افزایش بیماری های پریودنتال، از دست دادن دندان و عدم بهبود سریع زخم پس از عمل می باشد. لکه دار شدن دندان ها، کاهش حس چشایی و بوی بد دهان هم از دیگر اثرات منفی است که باید در نظر داشت.
زوزانا سادورا، متخصص دندانپزشکی، در این مورد می گوید: «سیگار کشیدن یکی از عوامل اصلی ابتلا به بیماری پریودنتال به شمار می آید. البته این بیماری قابل پیشگیری است اما قابل درمان نیست و باعث وارد شدن آسیب بسیار جدی و غیر قابل برگشت به استخوان می شود.
استفاده از ویپ خطر ایجاد حفره های دندانی را افزایش می‌دهد و این تغییرات، اثرات بسیار نامطلوبی را بر روی زیبایی شناسی لبخند به جا می گذارند که به نوبه خود بر روی اعتماد به نفس و عزت نفس افراد هم اثرگذار خواهد بود.»
سرطان دهان
در ادامه مقاله آیا ویپ برای دندان ضرر دارد به مهم ترین تاثیرات سیگار و ویپ بر سلامت دهان و دندان می پردازیم.
سیگار مهم ترین عامل مرگ، ناتوانی و تضعیف سلامت به شمار می آید که البته قابل پیشگیری است.
مسئله نگران‌کننده تر اینکه، سیگار بزرگترین عامل افزایش ریسک ابتلا به سرطان دهان محسوب می شود که به تقریباً 65٪ مورد کاملا مرتبط است. احتمال ابتلا به سرطان دهان در افراد سیگاری، 91% بیشتر از افرادی است که سیگار مصرف نمی کنند.
دکتر نایجل کارتر، مدیر عامل بنیاد بهداشت دهان و دندان می گوید: «برعکس انواع دیگر از سرطان، ارتباط مستقیمی بین سیگار کشیدن و سرطان دهان وجود دارد. از بین تمامی عوامل مرتبط با سبک زندگی، سیگار کشیدن به تنهایی می تواند احتمال ابتلای افراد به سرطان دهان را در طول زندگی تا حد زیادی افزایش دهد.
ریسک ابتلا به سرطان دهان در افراد سیگاری، تقریبا دو برابر افرادی است که هرگز سیگار نمی کشند. درست مانند بسیاری از انواع سرطان ها، شانس زنده ماندن فرد به تشخیص زودهنگام بستگی دارد. متأسفانه بیش از نیمی از موارد مبتلا به سرطان دهان تا مرحله چهارم تشخیص داده نمی شوند. بهتر است افراد سیگاری را در جهت ترک، افزایش آگاهی در مورد سلامت دهان و مراجعه منظم به دندانپزشک تشویق کنیم تا با بررسی شرایط و وضعیت دهان فورا متوجه هر نوع تغییری شویم.»
کارتر در ادامه می گوید: « با انجام این اقدامات ساده، می توانیم جان هزاران نفر را نجات دهیم. در سال گذشته، 10825 مورد تشخیص جدید سرطان دهان برای اولین بار از مرز 10000 نفر گذشت. این امر نشان دهنده افزایش 133% ابتلا به سرطان دهان در 20 سال گذشته است. ما باید آگاهی افراد را در مورد علائم، عوامل خطر سرطان دهان و از همه مهم تر، اهمیت بالای تشخیص زودهنگام آن افزایش دهیم.»
هم چنین بخوانید: سرطان حفره دهان چیست؟
ویپ و بهداشت دهان و دندان
سیگار کشیدن به طرز شدیدی به حفره دهان آسیب می رساند. شواهد فعلی نشان می‌دهد که استفاده از سیگار الکترونیکی آسیب کمتری را به دنبال دارد اما قطعا بدون ریسک نیست. حالا بیایید به طور خلاصه، شواهد موجود را در زمینه های مختلف بیماری بررسی کنیم.
بیشتر مطالعات تا به امروز بر روی اثرات سیگارهای الکترونیکی بر روی سلامت پریودنتال متمرکز بوده است. یک گروه تحقیقاتی اخیرا یک بررسی سیستماتیک و فرا تحلیلی انجام داده است و سعی دارد تحقیقات در این زمینه را تکمیل کند.
در بسیاری از مطالعات، به این نتیجه رسیده اند که ریسک سوگیری در سطح بالایی قرار دارد. علت هم این بود که معمولا مصرف کنندگان سیگار الکترونیکی که تحت بررسی قرار داشتند، جزو افرادی بودند که یا در حال حاضر سیگار مصرف می کردند یا اینکه در گذشته، جزو افراد سیگاری به شمار می آمدند.
سیگار الکترونیکی و ایجاد پلاک چسبنده
مهم ترین مطالعه تا به امروز تحقیقات مقطعی و گسترده در ایالات متحده در خصوص ارتباط بین استفاده از سیگار الکترونیکی و پوسیدگی های درمان نشده است. با توجه به اطلاعات موجود، سیگارهای الکترونیکی معمولا حاوی قند نیستند اما اغلب خشکی دهان را به دنبال دارند. مطالعات آزمایشگاهی هم نشان داده است که سیگار الکترونیکی می تواند باعث ایجاد پلاک چسبنده شود.
اگر ذرات هوایی سیگار الکترونیکی مخرب باشند، سایش دندان هم یک مسئله نگران کننده به شمار می آید. با توجه به تحقیقات محدودی که تاکنون در این زمینه انجام شده است به نظر می رسد که گنجاندن نیکوتین در مایعات الکترونیکی باعث قلیایی شدن آن می شود. مایعات الکترونیکی غیر نیکوتینی بیشتر اسیدی بوده و از اثر سایشی بالقوه برخوردار هستند. البته لازم است باز هم تحقیقات بیشتری در این مورد انجام شود.
آیا ویپ دندان را زرد می کند؟
بله نیکوتین موجود در مایع ویپ به تدریج به مینای دندان نفوذ می کند و باعث تغییر رنگ آن می شود.
ضرر ویپ بیشتر است یا سیگار؟
بر طبق تحقیقات انجام شده، سیگار مواد شیمیایی بیشتری نسبت به ویپ دارد با این حال ویپ و سیگارهای الکترونیک هم حاوی نیکوتین هستند که به شدت آسیب زا می باشد.
تاثیر ویپینگ بر دندان و لثه + راهکارهای کاهش آن
کریستال شارپ بر این باور است که درک خطرات مصرف سیگار و ویپ از اهمیت بالایی برخوردار است و این مسئله ای است که ممکن است سایر افراد از آن مطلع نباشند. شارپ در ادامه می گوید که ما به عنوان متخصصان مراقبت های دندانی در خط مقدم آموزش قرار داریم و باید در مورد اثرات کلی آن بر سلامت دهان و دندان، آموزش هایی را به بیمار ارائه دهیم.
درصد زیادی از مصرف کنندگان ویپ برای درمان اعتیاد فعلی به نیکوتین سیگار، شروع به مصرف ویپ کرده اند و بر این باور بودند که ویپینگ یک راه حل سالم تر به شمار می آید و با مصرف آن می توان به سمت بهبودی پیش رفت.
اگر بخواهیم برخی از راهکارهای موثر در کاهش عوارض ویپ برای دندان را بیان کنیم شامل موارد زیر است:
- مصرف آب: جهت جلوگیری از خشکی دهان و کمک به تولید بزاق در طول روز آب به مقدار کافی مصرف کنید.
- مسواک زدن و استفاده از نخ دندان: از اهمیت رعایت بهداشت دهان و دندان غافل نشوید.
- مراجعه منظم به دندانپزشک: این مورد به شما کمک خواهد کرد تا هر چه سریع تر از مشکلات دهان و دندان آگاه شوید و روش های پیشگیرانه را دنبال کنید.
منبع: vaping and oral health
